Sosyal Medya ve Eleştirisi
Eyyüp Yalçın
1990 yılların ikinci yarısından itibaren dünyada ve dolayısıyla Türkiye de yaygın olarak kullanılmaya başlayan ve kendi kullanım biçimine ilişkin devrimleri yapmakta son hızla ve tereddütsüz ilerleyen bir mecra, internet. İnternet kullanım biçiminde getirdiği yeniliklerle beraber hayatımıza çok da fazla sayılmayacak kadar sürede girdi.
90’lı yılların ikinci yarısından itibaren 14.kbps gibi bir kullanım hızıyla başladığımız internet yolculuğu teknolojinin hızla ilerlemesi ve bilgisayara ulaşımın kolaylasması sonra BBS’ lerin daha sonra da 56K modemlerin geliştirilmesi ve buna bağlı olarak bağlantının hızlanması ile internetin insan hayatındaki yeri daha da arttı. Daha önceleri sadece mühendislik bölümlerinde ki kısıtlı bir kullanıcıya hitap eden internet insan hayatında günlük konuşmalarda söz konusu bile olmaya başladı . “90’lı yılların sonunda popülerliği yakalayan EkşiSözlük yada Zuxxi gibi siteler bunu yarı-sanal hayata dokunabilmelerine borçluydular”(Irak-Yazıcıoğlu,2012:10)Takvim 2000’leri gösterdiğinde ise internet teknolojisinde yine çok büyük devrimler yaşanarak internetin kullanım biçimini kökten değiştirecek ADSL(Bakışımsız Sayısal Abone Hattı) ile tanışıldı.
Bu teknolojinin en güzel yanı 56k modemlerde ki gibi internet kullanım ücreti uçuk fiyatlarda gelme ihtimali ortadan kalktı ve yine telefon hattı üzerinden ama telefonun kullanımı engellemeden internet verebilmesi açısından devrim niteliğinde bir teknolojiydi. Buteknolojinin evlere girmesiyle beraber aile içinde internetin kullanımı esnasında meşgul çalan telefon sıkıntısı ortadan kalktı ve yine Türkiye’ de ilk defa insanların 24 saat interneti oldu.Bu yıllarda her ne kadar düşme trendine girmiş olsada internet kullanım ücretleri halen belirli bir gelirin üstüne hitap ediyordu ancak taksitle parça toplayarak bir bilgisayar sahibi olmak mümkündü. Böylece internet cemaati hızla genişliyor bu mecranın insan hayatında yer aldığı saat hızla artıyordu. Bu gibi gelişmeler internetin sosyal iletişim kısmını iyice güçlendirdi chat sayfalarının da katkılarıyla sanal cemaati arttırdı. Sanal cemaat ten sanal kimliğe hızla gelişmeye devam eden internet teknolojisi Microsoft Frontpage ve Macromedia Dreamweaver gibi kullanıcıya hitap eden web site editörleri sayesinde yeni web sitesi türleri ortaya çıktı günümüzde ki forumlar mp3 –video paylaşımı ve indirilmesi hızla arttı.
2000’ lerin ilk yılları geride kalırken yaşanan teknolojik gelişmeleri sosyal medyaya dönüştürme çabaları daha da arttı ve kullanıcı interaktivitesini tamamen değiştirecek devrim niteliğindeki bir gelişme yaşandı, Web2.0. Bu teknoloji ile beraber internet kullanıcılarının web üzerindeki varlık nedeni tamamen değişecekti. Aslında sosyal medya dediğimiz kavram bu noktada gelişti de denebilir .”Sosyal medya web2.0’ ın kullanıcı hizmetine sunulmasıyla tek yönlü bilgi paylaşımından çift taraflı eş zamanlı bilgi paylaşımına ulaşılmasını sağlayan medya sistemidir.”(tr.wikipedia.org,11.04.13)
Sosyal medyadan sonra hayatımızda çok şey değişmeye başladı. Aslında sosyal medyayla beraber tam bir iletişim(kaynak, araç, hedef ve bir geri bildirimin olduğu)sağlandı. İnternette gördüğümüz bir habere kendi yorumlarımızı katabilir kendi görüşlerimizi başka insanlarla paylaşabilir olduk yani eskiden kaynak yayın organları hedef halk iken sosyal medyayla beraber halk da aynı zamanda kaynak olabilmeye başladı. Sosyal medya beraberinde bir çok yararı ve zararı getirdi.
Sosyal medyanın yararlarından bazıları ise bu dönemde büyüyen çocukları için yeni eğitim şekilleri geliştirildi eğitim duvarlar arasında kalmaktan kurtuldu insanlar aradığına kolayca ulaşır hale geldi anındalık özelliği sayesinde insanların dünyanın dört bir yanında olanlardan anında haberi olmaya başladı, değişik istihdam alanları ortaya çıktı, dünya küresel bir köy halini aldı istediğin kişi hakkında istediğin bilgiyi(yararı yada zararı tartışılır) kolayca elde edebilir hale geldik. Eskiden bilgiyi elde etmek zor iken şimdi sadece bir klavyenin ucuna kadar taşındı cahillik azaldı dünya ile bir haber olan bir kişi bile 10 dk zamanını ayırdığında bir çok şey hakkında bilgi sahibi olabilmeye başladı. Sosyal medya aynı zamanda insanların sosyalleşme, kaçış, bilgilenme, eğlenme,iletişim, vakit geçirme gibi isteklerine cevap verir. Sosyal medya ortamını sağlayan araçlar sayesinde (Facebook,Twitter vb.) insan etkileşim ihtiyacını gidererek yalnızlıktan ve bunalımdan uzaklaşır.
Sosyal medyanın zararlarından bir kısmı ise özel hayat dediğimiz kavramın çiğnenebilir derecede açık olması , kişileri sanal ortamda sosyalleştirirken toplumdan uzaklaştırması bağımlılık hatta hastalık derecesine gelecekkadar bilgisayar başına hapsetmesi, aynı zamanda anındalık özelliği ve bir çok katılımcısı olması bakımından çıkar çevreleri tarafından kötüye kullanılabilir bir ortamı olması ne kadar kötü yada iyi olduğu tartışılabilir bir olay olan Arap Baharı twitter üzerinden gerçekleşmesi bu korkumuzu artıracak bir etkendir kişilerin twitter , facebook, forumlar, sözlükler vb. üzerinden galeyana getirebilme ihtimali bile sosyal medyanın olumsuz yönlerini hafife almamız gerektiğini her defasında bize hatırlatmaktadır.Günümüzde şuanda “TC” olayında yaşandığı gibi insanlar sosyal medya etkisi ile çok çabuk galeyana gelebiliyor, neden Türkiye de Arap Baharına benzer bir olay yaşanmasın? Hiçbir garantimiz yok buda sosyal medyanın tehlikesini gözler önüne açık olarak seriyor.
Sosyal medya içerisinde her görüşten insanı yada insanları barındıran yararı olduğu kadar zararı da olan bir mecra, sosyal medyayı kullanırken, çocuklarımıza kullandırırken dikkatli olmalı yanlış bilgilenme veya medya doğru kullanmama ihtimaline karşı “medya okuryazarlığı” konusunda insanlarımızı ve başta insanların devamı olacak bu olayın içine doğmuş çocuklarımızı bu yararlı ve bir o kadar da tehlikeli mecra hakkında bilgilendirmemiz gerekiyor
Kaynakça
Türkiye ve Sosyal Medya(Irak-Yazıcıoğlu;2012:10)
tr.wikipedia.org,11.04.13